Μαθηματικό μοντέλο προβλέπει την εξαφάνιση της θρησκείας
Ντάλας
Έρευνα που εξέτασε δημογραφικά δεδομένα από εννέα χώρες -από τις οποίες οι έξι βρίσκονται στην Ευρώπη- καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η θρησκεία είναι είδος υπό εξαφάνιση.
Η πρόβλεψη για το θάνατο της θρησκείας βασίστηκε σε μαθηματικό μοντέλο μη γραμμικής δυναμικής, το οποίο περιγράφει τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε δύο κοινωνικές ομάδες, τους πιστούς και τους μη πιστούς.
Οι ερευνητές τροφοδότησαν το μοντέλο με δεδομένα από τις απογραφές στην Αυστραλία, την Αυστρία, τον Καναδά, την Τσεχία, τη Φινλανδία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία, τη Νέα Ζηλανδία και την Ελβετία. Στις χώρες αυτές, οι κάτοικοι ερωτώνται κατά την απογραφή και για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Τα στοιχεία των απογραφών, οι οποίες καλύπτουν διάστημα ενός αιώνα σε ορισμένες περιπτώσεις, δείχνουν ότι τα ποσοστά των πιστών συρρικνώνεται και στις εννέα χώρες.
«Η ιδέα του μοντέλου είναι αρκετά απλή» ανέφερε ο Δρ Ρίτσαρντ Ουίνερ του Πανεπιστημίου της Αριζόνας, παρουσιάζοντας τη μελέτη στο συνέδριο της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας.
Το μοντέλο «διατυπώνει την αρχή ότι οι κοινωνικές ομάδες που έχουν περισσότερα μέλη είναι πιο ελκυστικές για ένταξη. Διατυπώνει επίσης την αρχή ότι οι κοινωνικές ομάδες έχουν μια κοινωνική θέση ή χρησιμότητα».
Με άλλα λόγια, όσο περισσότεροι είναι οι άθεοι σε μια χώρα, τόσο πιο ελκυστική φαίνεται αυτή η κοινωνική ομάδα στα νέα υποψήφια μέλη. Το αντίθετο συμβαίνει στην κοινωνική ομάδα των πιστών.
Ο Δρ Ουίνερ παραδέχεται ότι το μοντέλο είναι υπεραπλουστευτικό, εκτιμά ωστόσο ότι η πρόβλεψη είναι αρκετά αξιόπιστη: «Προφανώς, δεν πιστεύουμε ότι αυτή είναι όντως η δικτυακή δομή της σύγχρονης κοινωνίας, με κάθε άνθρωπο να επηρεάζεται εξίσου από όλα τα άλλα μέλη της κοινωνίας» είπε ο ερευνητής στο BBC.
«Προφανώς τα πράγματα που συμβαίνουν σε κάθε μεμονωμένο άτομο είναι πιο περίπλοκα, ωστόσο πολλά από αυτά ακυρώνονται στον μέσο όρο» εξήγησε.
Η έρευνα, με τίτλο Ένα μαθηματικό μοντέλο του ανταγωνισμού κοινωνικών ομάδων με εφαρμογή στην αύξηση της θρησκευτικής μη-ένταξης, είναι διαθέσιμη online στη μορφή προέκδοσης.
Πηγή: Newsroom ΔΟΛ
Σημείωση:
Παρόλο που αναδημοσίευσα αυτό το άρθρο καθαρά από μαθηματικό ενδιαφέρον, η άποψη μου είναι ότι η θρησκεία θα υπάρχει για πάντα. Ακόμα και αν σήμερα όλο και περισσότεροι καταχωρούνται στα ληξιαρχεία για τυπικούς λόγους και όχι γιατί πιστεύουν οι ίδιοι στα οριζόμενα της όποιας θρησκείας, ακόμα και αν η όποια θρησκευτική ηθική αδυνατεί να αντιμετωπίσει τα νέα μείζονα ηθικά ερωτήματα που τίθονται από την επιστήμη, την πολιτική, τη φύση και τον πολιτισμό, λείπει μια παράμετρος στο μαθηματικό αυτό μοντέλο. Η θρησκεία, ως φαινόμενο δεν απαντά στο "πώς" (δημιουργήθηκε ο κόσμος), αλλά στο "ποιός"(έφτιαξε τον κόσμο). Η επιστήμη αντίθετα ενδιαφέρεται για το "πώς", αδυνατώντας να απαντήσει στο "ποιός". Θρησκεία και επιστήμη δε πρέπει να έχουν κοινά σημεία, αλλά ούτε και διαφορές.
"Εκείνο που πρώτα απ’ όλα συνδέει την Επιστήμη και τη Θρησκεία κατά ένα βαθύ και ουσιαστικό τρόπο είναι ο παράγοντας «πίστη». Η πίστη είναι απαραίτητη τόσο στην Επιστήμη όσο και τη Θρησκεία. Οι περισσότεροι επιστήμονες παραδέχονται σήμερα ότι οποιαδήποτε θεώρηση του κόσμου προϋποθέτε ένα αρχικό άρθρο πίστης πίσω από το οποίο θα αναπτυχθεί και με το οποίο θα δεθεί μια εσωτερική λογική. Ο Michael Polanyi, στο βιβλίο του «Personal Knowledge» υποστηρίζει ότι η πίστη είναι η πηγή κάθε γνώσης και ισχυρίζεται ότι τα βασικά μας πιστεύω σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής, συμπεριλαμβανομένου και του επιστημονικού, είναι αναμφισβήτητα, μόνο υπό την έννοια ότι πιστεύουμε πως πράγματι είναι έτσι. Ο Polanyi παραδέχεται πως «η αλήθεια είναι κάτι που μπορεί να γίνει αντιληπτή μόνο πιστεύοντάς την» και δεν έχει καμιά αμφιβολία ότι «όλα τα βασικά πιστεύω μας και στον επιστημονικό τομέα είναι αναπόδεικτα». Η επιστημονική θεωρία π.χ. της προέλευσης του κόσμου από μια μεγάλη έκρηξη, το Big Bang, ξεκινά από την υπόθεση, την πίστη, ότι υπήρξε η μεγάλη έκρηξη. Χωρίς τη βασική πίστη ότι υπήρξε η μεγάλη έκρηξη το όλο οικοδόμημα που κτίζουν οι επιστήμονες θα κατέρρεε. Οι επιστήμονες, βέβαια, δεν χρησιμοποιούν το ρήμα «πιστεύω»όπως κάνουν οι θρησκευόμενοι άνθρωποι. Οι επιστημονικές υποθέσεις τους ωστόσο φαίνονται να ’ναι διακηρύξεις πίστεως."
Διαβάστε το σύνολο της πολύ ενδιαφέρουσας ομιλίας με τίτλο:
του Χωρεπισκόπου Αρσινόης Γεωργίου, στο Σύλλογο «Οι φίλοι του Αγίου Μενίγνου του Κναφέως», προστάτου των Χημικών (Αθήνα 23/11/2003).
